Subwencja a dotacja oświatowa. Czym jest subwencja oświatowa?
Subwencja oświatowa jest najważniejszym elementem finansowania edukacji w Polsce. Jest to wsparcie finansowe przekazywane jednostkom samorządowym z budżetu państwa. Pieniądze te mogą być wykorzystane m.in. w celu dofinansowania zadań związanych z oświatą. Jest to istotne źródło finansowania dla szkół, przedszkoli, placówek opiekuńczo-wychowawczych oraz innych jednostek oświatowych. Subwencja oświatowa ma na celu zapewnienie równego dostępu do edukacji dla wszystkich dzieci i młodzieży, niezależnie od miejsca zamieszkania czy sytuacji materialnej. Warto pamiętać, że subwencja oświatowa nie jest jednoznaczna z dotacją oświatową, a jej wysokość i podział opiera się na skomplikowanym algorytmie. W artykule tym omówimy jak ustala się wysokość subwencji oświatowej, samą istotę subwencji, jej przeznaczenie oraz różnice między subwencją a dotacją oświatową.
– NASZE SZKOLENIA –
– – – – – – – – – – – – – – –
Awans zawodowy nauczyciela 2024/25
Termin: 9 października godz. 16.00
Zapisy: Awans nauczyciela – warunki, procedury, zasady 2024/25 >>>
– – – – – – – – – – – – – – –
Zmiany w dotacjach od stycznia 2025 – Kompendium Dotacyjne
Termin:16 października godz. 16.00
Zapisy: Zmiany w dotacjach oświatowych styczeń 2025 – wszystko o rozliczaniu i kontroli >>>
– – – – – – – – – – – – – – –
Nadzór Pedagogiczny i ocena pracy nauczyciela 2024/25
Termin: 24 października godz. 16.00
Zapisy: Nadzór Pedagogiczny 2024/25 – regulacje zasady, zakres >>>
– – – – – – – – – – – – – – –
Dokumentacja w przedszkolu. Formy prowadzenia działalności oświatowej
Termin: 30 października godz. 16.00
Zapisy: Dokumenty niezbędne, przydatne i niepotrzebne. Spółka, stowarzyszenie, fundacja>>>
– – – – – – – – – – – – – – –
Oświatowa część subwencji – jak ustalana jest jej wysokość
Subwencja oświatowa przekazywana jest jednostkom samorządu terytorialnego. Oświatowa część subwencji ogólnej rozdzielana jest pomiędzy poszczególne jednostki samorządu terytorialnego na podstawie specjalnego algorytmu, który uwzględnia ich indywidualne potrzeby. Na jego podstawie do samorządów trafiają środki finansowe z budżetu państwa. Kluczowym celem subwencji oświatowej jest wsparcie prowadzenia publicznych i niesamorządowych szkół, przedszkoli i innych jednostek oświatowych. Środki przekazane w ramach subwencji oświatowej przeznaczone są m.in. na realizację zadań związanych z edukacją, wychowaniem i opieką nad uczniami, w tym także uczniami niepełnosprawnymi. O tym, jakie konkretne zadania sfinansowane z subwencji, decyduje organ stanowiący danej jednostki samorządu terytorialnego. Wysokość części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego ustalana jest na dany rok w ustawie budżetowej.
Bon na laptopa dla nauczyciela – kto otrzyma bon i na co można przeznaczyć środki?
Subwencja oświatowa czy dotacja oświatowa?
Warto rozróżnić pojęcia subwencji oświatowej (części oświatowej subwencji ogólnej) i dotacji oświatowej, które często są używane zamiennie. Subwencja jest kierowana bezpośrednio do samorządu i to on decyduje, jak ją wykorzystać, może to być np. utrzymanie placówek edukacyjnych. Dotacje oświatowe natomiast są przekazywane przez samorząd do placówek oświatowych, także tych, które są prowadzone przez podmioty niesamorządowe, na konkretne cele związane z edukacją, wychowaniem i opieką. Różnica między subwencją a dotacją wynika z przepisów prawnych. Dotacja musi być w całości przeznaczona na finansowanie wydatków związanych z kształceniem, podczas gdy subwencja jest bardziej ogólnym wsparciem dla samorządów.
Dotacja oświatowa a oświatowa część subwencji ogólnej – podsumowanie
- subwencja to pieniądze przekazywane jednostkom samorządu terytorialnego z budżetu państwa
- subwencja oświatowa wyliczana jest na podstawie algorytmu i ustalana w budżecie na najbliższy rok
- dotacja oświatowa przekazywana jest jednostkom oświatowym przez jednostki samorządu terytorialnego
- wysokość dotacji ustalana jest na podstawie planowanych wydatków budżetowych jednostki samorządu terytorialnego
- wysokość dotacji oświatowej na uczniów z niepełnosprawnością nie może być niższa niż wysokość subwencji wyliczonej przy użyciu wag na ucznia z daną niepełnosprawnością
Subwencja oświatowa na dzieci z niepełnosprawnością
Dzieci z niepełnosprawnością mają prawo do standardowych świadczeń oraz do dodatkowego wsparcia finansowanego przez samorządy. Realizacja zadań oświatowych – w tym kształcenia specjalnego należy do zadań jednostki samorządu terytorialnego. Kształcenie specjalne, obejmujące dzieci niepełnosprawne, również jest finansowane ze środków publicznych, w tym z subwencji oświatowej. Istnieją jednak dodatkowe świadczenia przysługujące dzieciom niepełnosprawnym, które uwzględniają ich szczególne potrzeby. Podstawowa kwota subwencji tzw. standard A może być zwiększana, za pomocą specjalnych wag, które uwzględniają różne rodzaje niepełnosprawności i wpływają na finalną wysokość subwencji oświatowej na ucznia niepełnosprawnego.
Przykładowe wagi modyfikujące wysokość kwoty
- P1 = 0,400 dla uczniów szkół podstawowych dla dzieci i młodzieży zlokalizowanych na terenach wiejskich lub w miastach do 5000 mieszkańców w i-tej jednostce samorządu terytorialnego spełniającej kryterium, o którym mowa w ust. 13 – N1,i,
- P2 = 0,200 dla uczniów szkół podstawowych dla dzieci i młodzieży zlokalizowanych na terenach wiejskich lub w miastach do 5000 mieszkańców w i-tej jednostce samorządu terytorialnego niespełniającej kryterium, o którym mowa w ust. 13 – N2,i,
- P3 = 0,330 dla uczniów szkół podstawowych, branżowych szkół I stopnia, liceów ogólnokształcących i techników, dla dzieci i młodzieży, w których iloraz liczby uczniów w szkole i rzeczywistej liczby klas w szkole, ustalony zgodnie z ust. 12, jest niższy niż 18 lub jest równy 18 w i-tej jednostce samorządu terytorialnego spełniającej kryterium, o którym mowa w ust. 14; waga P3 nie obejmuje uczniów przeliczanych wagami P27, P28 i P29 oraz uczniów szkół i oddziałów specjalnych – N3,i,
- P4 = 0,200 dodatkowo dla uczniów małych szkół; waga P4 nie obejmuje uczniów przeliczanych wagami P27, P28 i P29 oraz uczniów szkół i oddziałów specjalnych – N4,i,
- P5 = 1,400 dla uczniów lub słuchaczy z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim, niedostosowanych społecznie, zagrożonych niedostosowaniem społecznym (na podstawie orzeczeń o potrzebie kształcenia specjalnego) – wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy oraz dla uczniów lub słuchaczy szkół podstawowych specjalnych, szkół ponadpodstawowych specjalnych i klas szkół ponadgimnazjalnych specjalnych prowadzonych w szkołach ponadpodstawowych specjalnych, w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych – wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy, którzy nie posiadają orzeczeń o potrzebie kształcenia specjalnego – N5,i,
- P6 = 2,900 dla uczniów lub słuchaczy niewidomych, słabowidzących, z niepełnosprawnością ruchową, w tym z afazją (na podstawie orzeczeń o potrzebie kształcenia specjalnego) – wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy – N6,i,
- P7 = 3,600 dla uczniów lub słuchaczy niesłyszących, słabosłyszących, z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym lub znacznym (na podstawie orzeczeń o potrzebie kształcenia specjalnego) – wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy – N7,i,
- P8 = 9,500 dla dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu głębokim objętych zajęciami rewalidacyjno-wychowawczymi organizowanymi w przedszkolach, oddziałach przedszkolnych w szkołach podstawowych, innych formach wychowania przedszkolnego, specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych, specjalnych ośrodkach wychowawczych, szkołach i poradniach psychologiczno-pedagogicznych, uczniów lub słuchaczy z niepełnosprawnościami sprzężonymi oraz z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera (na podstawie odpowiednio orzeczeń o potrzebie kształcenia specjalnego albo o potrzebie zajęć rewalidacyjno- wychowawczych) – wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy – N8,i,
- P9 = 0,800 dla uczniów lub słuchaczy niepełnosprawnych w oddziałach integracyjnych w szkołach podstawowych, szkołach ponadpodstawowych i klasach szkół ponadgimnazjalnych prowadzonych w szkołach ponadpodstawowych (na podstawie orzeczeń o potrzebie kształcenia specjalnego) – wymagających stosowania specjalnej organizacji nauki i metod pracy – N9,i
Rozliczenie nagród dla nauczycieli — jak to zrobić?
Wydatkowanie subwencji na uczniów niepełnosprawnych
Przepisy prawa nakazują jednostkom samorządu terytorialnego przeznaczenie całej kwoty subwencji oświatowej na uczniów z niepełnosprawnością na finansowanie zadań związanych z kształceniem specjalnym i zajęciami rewalidacyjno-wychowawczymi. Oznacza to, że na dziecko z niepełnosprawnością placówka powinna otrzymać kwotę dotacji oświatowej nie mniejszą niż kwota subwencji oświatowej, otrzymanej na to dziecko przez jednostkę samorządu terytorialnego.
Algorytm podziału części oświatowej subwencji ogólnej
Część oświatowa subwencji ogólnej – subwencja oświatowa odgrywa kluczową rolę w finansowaniu oświaty w Polsce. Podział subwencji między jednostki samorządu terytorialnego jest skomplikowany i uwzględnia wiele czynników. Wartość subwencji oświatowej określa algorytm podziału, który jest określany corocznie w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej i uwzględnia m.in. rodzaj i typ szkół, liczbę uczniów oraz wiele innych parametrów. Zasady naliczania subwencji oświatowej wynikają z przepisów ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.
Wysokość subwencji oświatowej 2024
Wzrost subwencji oświatowej w roku 2024. Podczas posiedzenia Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego dyrektor Departamentu Finansów Samorządu Terytorialnego w MF poinformował, że część oświatowa subwencji ogólnej dla JST na 2024 r. wyniesie 76,6 mld zł, a więc będzie wyższa o 18,6 proc. czyli o ponad 12 mld zł w stosunku do tegorocznej kwoty subwencji oświatowej.
„Na ten rok po zmianach wyniosła 64,5 mld zł. Kwota tegorocznej subwencji oświatowej po zmianach uwzględnia zwiększenie w związku z podniesieniem odpisu na ZFŚS dla nauczycieli o 147 mln zł. Ta kwota jeszcze dziś trafi na konta samorządów”