Sygnalista w placówce oświatowej — kim jest i jak chronią go przepisy?

Ustawa o ochronie sygnalistów weszła w życie 25 września 2024. Do stosowania jej przepisów zobligowani są wszyscy pracodawcy, bez względu na liczbę zatrudnionych pracowników. Zobacz, kim jest sygnalista, jak chronią go przepisy nowej ustawy i kiedy pracodawca MUSI wdrożyć, oficjalną procedurę przyjmowania zgłoszeń dotyczących nieprawidłowości. Co w sytuacji, gdy sygnalista przekazuje nieprawdziwe informacje? Kwestie dotyczące ochrony sygnalistów wyjaśnia mecenas Beata Patoleta — specjalistka ds. prawnego wsparcia placówek oświatowych.

• Przepisy dotyczące ochrony sygnalistów dotyczą wszystkich pracodawców
• Placówki zatrudniające powyżej 50 osób MUSZĄ wdrożyć oficjalne procedury
• Sygnalista jest chroniony przed działaniami odwetowymi pracodawcy
• Za działania odwetowe sygnaliście przysługuje odszkodowanie
• Nieprawdziwe informacje od sygnalisty – można dochodzić swoich praw

O ile może spaść dotacja? Nietypowa aktualizacja kwoty dotacji — październik 2024

– NASZE  SZKOLENIA –
– – – – – – – – – – – – – – –
Pogotowie dotacyjne 2024/25. Roczne rozliczenie dotacji. Zmiany w dotacjach 2025
Termin: 17 grudnia godz. 16.00
Zapisy: Pogotowie Dotacyjne. Zmiany w dotacjach. Roczne rozliczenie >>>
– – – – – – – – – – – – – – –

Kim jest sygnalista?

Zgodnie z przepisami ustawy sygnalistą jest osoba fizyczna, która zgłasza, lub ujawnia publicznie informację o naruszeniu prawa uzyskaną w kontekście związanym z pracą. Może to być pracownik, osoba świadcząca pracę na innej podstawie niż stosunek pracy, osoba świadcząca pracę pod nadzorem i kierownictwem wykonawcy, podwykonawcy lub dostawcy, przedsiębiorca, prokurent, akcjonariusz lub wspólnik, członek organu osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej, stażysta, wolontariusz, praktykant, funkcjonariusz oraz żołnierz.

Kogo dotyczą przepisy o ochronie sygnalistów

Do stosowania ustawy o ochronie sygnalistów zobowiązany jest każdy pracodawca, bez względu na liczbę zatrudnionych osób oraz formę zatrudnienia. Oczywiście dotyczy to również osób prowadzących jednostki oświatowe.

Zmiany w finansowaniu placówek oświatowych od stycznia 2025

Procedury dotyczące sygnalistów powyżej 50 pracowników

W przypadku firm zatrudniających powyżej 50 osób wymagane jest wdrożenie specjalnej, oficjalnej procedury dotyczącej przyjmowania zgłoszeń i ochrony sygnalistów. Osoby zatrudniające mniej niż 50 pracowników nie mają obowiązku takiej procedury, jednak przepisy dotyczące ochrony sygnalistów również muszą być przez nie przestrzegane. W tym wypadku dokonania zgłoszenia może być mniej formalna.

Rola sygnalisty w placówce oświatowej

Rola sygnalisty w placówce oświatowej może polegać np. na zgłaszaniu nieprawidłowości w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, bezpieczeństwa i zdrowia uczniów, prawa pracy, ochrony konsumentów, bezpieczeństwa danych osobowych czy też bezpieczeństwa w sieci.

Zakaz działań odwetowych wobec sygnalistów

Każdy pracodawca, bez względu na liczbę zatrudnionych osób, ma zakaz podejmowania działań odwetowych wobec sygnalisty. Sygnalista podlega ochronie od chwili dokonania zgłoszenia, lub ujawnienia publicznego.

Sygnaliści – uzasadnione podstawy przedmiotu zgłoszenia

Sygnalista jest objęty ochroną, pod warunkiem, że miał uzasadnione podstawy sądzić, iż informacja będąca przedmiotem zgłoszenia, lub ujawnienia publicznego jest prawdziwa w momencie dokonywania zgłoszenia, lub ujawnienia publicznego oraz, że stanowi informację o naruszeniu prawa.

Praca z dziećmi – zasady bezpiecznej rekrutacji pracowników

Nieprawdziwe informacje od sygnalisty

Co w sytuacji, gdy sygnalista świadomie ujawni nieprawdziwe informacje na temat pracodawcy? Jak wyjaśnia mecenas Beata Patoleta: „Jeśli na skutek takich, nieprawdziwych informacji pracodawca np. jednostka oświatowe poniesie szkodę, wówczas temu pracodawcy będzie przysługiwało odszkodowanie lub zadośćuczynienie za naruszenie dóbr osobistych”.

Czym są działania odwetowe wobec sygnalisty

Wobec sygnalisty nie mogą być podejmowane działania odwetowe, polegające m.in. na odmowie nawiązania stosunku pracy, wypowiedzeniu lub rozwiązaniu bez wypowiedzenia stosunku pracy, obniżeniu wysokości wynagrodzenia za pracę, wstrzymaniu awansu albo pominięciu przy awansowaniu, przeniesieniu na niższe stanowisko pracy, mobbingu lub dyskryminacji.

Odszkodowanie za działania odwetowe wobec sygnalisty

Jeśli pracodawca dopuści się działań odwetowych lub też prób ich zastosowania, sygnaliście będzie przysługiwało prawo do dochodzenia odszkodowania, a także prawo do zadośćuczynienia. Natomiast gdy sygnalista świadomie ujawni nieprawdziwe informacje na temat pracodawcy oraz np. jednostki oświatowej, w której pracuje, na skutek czego pracodawca poniesie szkodę, będzie miała prawo do odszkodowania lub zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych.

Zapraszamy na nasz fanpage, kanał na YouTube i profil na instagramie