Odcinek 7: „Artykuł 34 – terminy i zasady wypłaty dotacji oświatowych”. Komentarz do ustawy o finansowaniu zadań oświatowych

Prawo oświatowe w pigułce – komentarz do ustawy o finansowaniu zadań oświatowych. W jaki sposób i w jakim terminie gmina powinna wypłacać dotacje? Jakie są dopuszczalne formy wydatkowania dotacji? Czy wydatki dotacyjne można realizować gotówką? Czy przedszkole musi posiadać odrębny rachunek bankowy? Czy jeśli gmina spóźni się z przelewem dotacji, przedszkolu lub szkole należą się odsetki? Dziś zajmiemy się artykułem 34 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych. Zawiera on w sobie wiele istotnych, z punktu widzenia osób prowadzących przedszkole lub inną jednostkę oświatową, treści.
— NASZE SZKOLENIA —
———————————–
Szkolenie 12.02.2025 g. 16.00
Dotacje na Kształcenie specjalne i WWR 2025. Dokumentacja w placówce oświatowej
Zapisy na szkolenie i informacje >>>
———————————–
Szkolenie 20.02.2025 g. 16.00
Poradnik dyrektora placówki oświatowej i instytucji opiekuńczej 2025. Wzory dokumentów
Zapisy na szkolenie i informacje >>>
———————————–
Wypłata dotacji oświatowych. Artykuł 34 Ustawy o finansowaniu zadań oświatowych
Art. 34. [Sposób przekazania dotacji]
1. Dotacje, o których mowa w art. 15-21, art. 25 ust. 1-4 i 8, art. 26 ust. 1, 2 i 8, art. 28-30 oraz 31 ust. 1, są przekazywane na rachunek bankowy przedszkola, innej formy wychowania przedszkolnego, szkoły lub placówki, o której mowa w art. 2 pkt 6-8 ustawy — Prawo oświatowe, lub zespołu szkół lub placówek, w 12 częściach w terminie do ostatniego dnia każdego miesiąca, z tym że części za styczeń i za grudzień są przekazywane w terminie odpowiednio do dnia 20 stycznia oraz do dnia 15 grudnia roku budżetowego; w przypadku dotacji, o której mowa w art. 31 ust. 1, liczba części należnej dotacji jest równa liczbie miesięcy, w których prowadzony jest dany kwalifikacyjny kurs zawodowy.
Przelew dotacji na wskazany przez przedszkole rachunek bankowy
W pierwszej części przepisu mowa jest o przekazaniu dotacji na rachunek bankowy szkoły lub przedszkola. Na tej podstawie kontrolujący uznają czasem, że należy również okazywać przepływy finansowe, czy też wyciąg z tego rachunku bankowego. Tymczasem, przepis w tym zakresie skierowany jest jedynie do dotującego, czyli do gminy lub powiatu. Zwracam również uwagę, że w mojej ocenie, nie musi to być rachunek założony dla przedszkola, a jedynie wskazany jako taki.
Wypłata dotacji. Przedszkole nie ma obowiązku posiadać swojego konta bankowego
Przede wszystkim, przedszkole nie ma osobowości prawnej, nie może być zatem stroną umowy z bankiem. Bardzo często, kiedy spotykamy się z Państwem przed kontrolą, czy też ogólnie przeglądam Państwa dokumenty, pod kątem poprawności wydatkowania dotacji, wskazujecie Państwo, że przecież stroną umowy z bankiem jest przedszkole. W rzeczywistości, po sprawdzeniu, okazuje się, że jest to rachunek organu prowadzącego. Inaczej być przecież nie może, ponieważ przedszkole nie jest stroną stosunków prawnych. Nie może być ono stroną umowy i zaciągać zobowiązań, ponieważ nie ma podmiotowości prawnej. To organ prowadzący jest stroną wszystkich stosunków prawnych, które dotyczą szkoły lub przedszkola.
Formy wydatkowania dotacji oświatowych: gotówka, przelew z innego rachunku, zaliczka
Do kwestii rachunki rachunku bankowego do wydatkowania dotacji otrzymywanej z budżetu jednostki samorządu terytorialnego odnosi się artykuł 251 ust. 4 ustawy o finansach publicznych. Zapisano w nim, że wydatkowanie dotacji następuje „w szczególności przez zapłatę”. Użyty zwrot „w szczególności przez zapłatę„ oznacza, że ten sposób zrealizowania dotacji nie jest jedynym możliwym. Określenie „w szczególności„ powoduje, że katalog objętych tym przepisem sposobów realizacji dotacji nie jest zupełny. Składają się na niego między innymi następujące formy wykorzystania środków pochodzących z dotacji:
- Przelew z rachunku bankowego przedszkola
- Przelew z innego rachunku bankowego, z opisem faktury, za którą następuje zapłata
- Zapłata kartą płatniczą powiązaną lub niepowiązaną z rachunkiem bankowym przedszkola
- Zapłata gotówką
- Kompensata
- Potrącenie
- Przedpłata
- Zaliczka
W związku z powyższym nałożenie obowiązku przedkładania wyciągu z rachunku bankowego jest nieuprawnione. Wystarczy przedstawić potwierdzenia dokonania przelewu do poszczególnych faktur, rachunków, itd..
Dotację oświatową można wydatkować w każdy wskazany sposób
Dokonując wykładni art. 251 ust. 4 w/w ustawy uznać należy, iż poza wskazanymi wprost w tym przepisie sposobami realizacji dotacji, możliwe są jeszcze inne sposoby jej wykorzystania. Świadczy o tym w sposób jednoznaczny, zawarty w tym przepisie zwrot „w szczególności”. Wynika z niego, iż wyliczenie sposobów wykorzystania dotacji ma charakter przykładowy. Brak wskazania jakiejkolwiek gradacji pomiędzy sposobami realizacji dotacji wymienionymi wprost w tym przepisie, a innymi możliwymi sposobami, skutkuje tym, iż dotację można rozliczyć w każdy dostępny sposób. Potwierdza to m.in. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 20.12.2013 r (sygn. akt: I SA/Po 1252/13), który stwierdza, że użyte przez ustawodawcę słowo „w szczególności„ odnieść należy jedynie do formy zapłaty, która może polegać nie tylko na przelewie gotówki, ale np. może przybrać formę potrącenia. Także uchwała nr KI-411/214/13 Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Krakowie z dnia 14 sierpnia 2013 r. Kolegium RIO zauważa, że rozliczenie dotacji może dokonywać się wydatkami bieżącymi poniesionymi w skali całego roku — niezależne od tego, czy w dniu dokonywania wydatku beneficjent posiadał (czy nie posiadał) środki z dotacji na rachunku bankowym — czy otrzymał je faktycznie dopiero w kolejnych miesiącach danego roku.
Wydatki dotacyjne można dokonywać także z prywatnego konta
Nieuprawnionym jest więc stwierdzenie, że wydatków rozliczających dotację nie można dokonywać z prywatnego ani firmowego rachunku bankowego organu prowadzącego. Wydatkowanie dotacji reguluje art. 251 ust 4 ustawy o finansach publicznych. Zgodnie z nim, wykorzystanie dotacji następuje w szczególności przez zapłatę za zrealizowane zadania, na które dotacja była udzielona, albo w przypadku, gdy odrębne przepisy stanowią o sposobie udzielenia i rozliczenia dotacji, wykorzystanie następuje przez realizację celów wskazanych w tych przepisach.
Wypłata dotacji oświatowej na wskazany rachunek
W zakresie konieczności posiadania wyodrębnionego rachunku bankowego wypowiedział się NSA w sprawie II GSK 2450/13.
Wskazać także trzeba, że nałożenie na przedszkole niepubliczne, obowiązku posiadania wyodrębnionego rachunku bankowego, który miałby służyć do dokonywania operacji finansowych związanych z prowadzeniem przedszkola niepublicznego, nie znajduje odzwierciedlenia w przepisach ustawy o systemie oświaty. W szczególności podstawy takiej nie stanowi art. 90 ust. 2b czy art. 90 ust. 3c ustawy o systemie oświaty. Obowiązku takiego, nie można wywodzić z przepisów ustawy o finansach publicznych, bowiem obowiązki w zakresie dyscypliny finansów publicznych i sprawozdawczości budżetowej nie dotyczą niepublicznych przedszkoli. Działalność prowadzona w formie niepublicznego przedszkola nie jest działalnością gospodarczą (nawet jeżeli spełnia przesłanki uznania jej za taką działalność w świetle art. 2 u.s.d.g.), to tym samym zasad określonych w przepisach ustawy o swobodzie działalności gospodarczej nie stosuje się do placówek niepublicznych, a to dodatkowo przemawia za tym, że nie ma podstaw do wyodrębnienia rachunku bankowego.
Dotacja oświatowa to świadczenie roczne i powinna być rozliczana rocznie
W dalszej części tego przepisu ustawodawca wskazuje, że dotacja przekazywana jest w 12 częściach. Czyli dotacja to jedno świadczenie przekazywane jedynie w 12 transzach. Co to oznacza dla szkoły lub przedszkola? Przede wszystkim to, że dotacja rozliczana jest w obrębie jednego roku, nie miesięcznie. Obecnie znacznie rzadziej, ale wcześniej dość częsta była praktyka nakazywania Państwu rozliczania dotacji, półrocznie, kwartalnie a w skrajnych przypadkach nawet miesięcznie. To błąd, dotacja to świadczenie roczne i powinna być rozliczana i kontrolowana rocznie.
Terminy wypłaty dotacji oświatowych dla szkoły i przedszkola niepublicznego
Dotacje powinny zostać przekazane jednostkom oświatowym do ostatniego dnia każdego miesiąca. Wyjątek stanowią jedynie dotacje grudniowe i styczniowe. Te są przekazywane odpowiednio do dnia 20 stycznia oraz do dnia 15 grudnia roku budżetowego.
Odsetki dla przedszkola za dotację wypłaconą po terminie
Co w sytuacji, gdy gmina spóźni się z przekazaniem dotacji oświatowej na rachunek przedszkola lub szkoły? W takiej sytuacji naliczane są odsetki „w wysokości określonej jak dla zaległości podatkowych”! W tej kwestii istotny jest Art. 48., który wskazuje, że:
1. W przypadku nieprzekazania dotacji, o której mowa w art. 15-21, art. 25, art. 26, art. 28-31a, art. 40 i art. 41, na rachunek bankowy przedszkola, innej formy wychowania przedszkolnego, szkoły, placówki lub zespołu szkół w terminie, o którym mowa odpowiednio w art. 25 ust. 6, art. 26 ust. 6, art. 31b, art. 34 ust. 1 i art. 42 ust. 1, z winy organu, o którym mowa w art. 15-21, art. 25, art. 26, art. 28-31a, art. 40, art. 41 i art. 41a, nalicza się odsetki w wysokości określonej jak dla zaległości podatkowych, począwszy od dnia następującego po dniu, w którym upłynął termin przekazania dotacji.
Odcinki komentarza do ustawy o finansowaniu zadań oświatowych:
- Odcinek 1: “Artykuł 35. Wydatki bieżące w przedszkolu, szkole. Wydatkowanie dotacji”
- Odcinek 2: “Artykuł 35. Wynagrodzenia w placówkach oświatowych. Limity wynagrodzeń”
- Odcinek 3: “Artykuł 35. Kształcenie specjalne. Warunki i zasady”
- Odcinek 4: „Artykuł 35. Kształcenie specjalne w szkole. Zasady i przepisy prawne”.
- Odcinek 5: „Artykuł 33. Warunki otrzymania dotacji oświatowej”.
- Odcinek 6: „Artykuły 43 i 44. Aktualizacja kwoty dotacji oświatowej. Zasady, obliczanie
- Odcinek 7: „Artykuł 34 – terminy i zasady wypłaty dotacji oświatowych”
Zapraszamy na nasz fanpage, kanał na YouTube i profil na instagramie