Odcinek 6: „Artykuły 43 i 44 – aktualizacja kwoty dotacji oświatowych”. Komentarz do ustawy o finansowaniu zadań oświatowych

Prawo oświatowe w pigułce – komentarz do ustawy o finansowaniu zadań oświatowych. Aktualizacja dotacji oświatowej. Terminy aktualizacji dotacji oświatowych określa przepis 44. Ustawy o finansowaniu zadań oświatowych. W ciągu roku mogą mieć miejsce trzy aktualizacje kwoty dotacji oświatowych: aktualizacja po publikacji budżetu państwa, aktualizacja październikowa i aktualizacja w szczególnie uzasadnionych przypadkach. Październik jest miesiącem, w którym urzędy przeliczają dotacje, zgodnie z wysokością wydatków zaplanowanych na ostatni dzień września.

– NASZE  SZKOLENIA –
– – – – – – – – – – – – – – –
Organizacyjne aspekty funkcjonowania niesamorządowej jednostki oświatowej
Termin: 24 kwietnia 2024 godz. 16.00
Zakres: Etaty specjalistów, oddziały integracyjne, dni wolne, dotacje, czesne
Zapisy: Funkcjonowanie placówki niesamorządowej >>>
– – – – – – – – – – – – – – –
Standardy ochrony małoletnich w jednostkach oświatowych 2024. Wzór dokumentu
[Dostęp do nagrania szkolenia]
Zapisy: Standardy ochrony małoletnich >>>
– – – – – – – – – – – – – – –

Obliczanie kwoty dotacji oświatowej

Do obliczenia kwoty przyjmowana jest liczba dzieci określana na podstawie danych z Systemu Informacji Oświatowej (SIO). 2/3 liczby dzieci stanowią dane z SIO z poprzedniego roku, a 1/3 to liczba dzieci z aktualnego roku. Polecam Państwu sprawdzić, czy gmina nie wlicza do tej liczby dzieci z przedszkoli publicznych, ale niesamorządowych. Z praktyki wynika, że tak się zdarza i wpływa to na obniżenie kwoty dotacji.

Aktualizacja kwoty dotacji oświatowej – dwa, lub trzy razy w roku budżetowym

Dotacje mogą być aktualizowane dwa razy w ciągu roku. W szczególnych przypadkach dopuszczana jest również trzecia aktualizacja tzw. „pomyłkowa”. Pierwszy termin aktualizacji to 30 dni po opublikowaniu ustawy budżetowej Skarbu Państwa, kolejnej korekty dokonuje się w październiku roku budżetowego. Dodatkowo „awaryjnie„ można dokonać aktualizacji w dowolnym miesiącu roku budżetowego (w szczególnie uzasadnionych przypadkach). Może to być np. sytuacja, w której pomyli się osoba kalkulująca dotację. Nie jest wówczas możliwe zwyczajne zmniejszenie kolejnych wypłat, konieczne jest przeprowadzenie całej procedury aktualizacji dotacji oświatowych.

Aktualizacji podstawowej kwoty dotacji, o której mowa w art. 12, art. 13 i art. 50 ust. 1, dokonuje się:
1) w miesiącu pierwszej aktualizacji;
2) w październiku roku budżetowego;
3) w dowolnym miesiącu roku budżetowego – w szczególnie uzasadnionych przypadkach.

Miesiąc pierwszej aktualizacji dotacji oświatowych

W miesiącu pierwszej aktualizacji, czyli tej następującej po opublikowaniu ustawy budżetowej uwzględnia się plany dochodów i wydatków budżetu jednostki samorządu terytorialnego i części budżetu państwa, której dysponentem jest minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego. Odbywa się to według stanu na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc pierwszej aktualizacji.

Październikowa aktualizacja kwoty dotacji oświatowej

W przypadku aktualizacji październikowej pod uwagę brany jest plan dochodów i wydatków jednostki samorządu terytorialnego i część budżetu państwa, której dysponentem jest minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, według stanu na dzień 30 września roku budżetowego oraz zaktualizowana statystyczna liczba dzieci objętych wczesnym wspomaganiem rozwoju, uczniów, wychowanków lub uczestników zajęć rewalidacyjno-wychowawczych.

Aktualizacja dotacji oświatowej w szczególnych przypadkach

Aktualizacja przeprowadzana w szczególnie uzasadnionych przypadkach opiera się na planie dochodów i wydatków jednostki samorządu terytorialnego i części budżetu państwa, której dysponentem jest minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, według stanu na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc aktualizacji oraz zaktualizowanej statystycznej liczbie dzieci objętych wczesnym wspomaganiem rozwoju, uczniów, wychowanków lub uczestników zajęć rewalidacyjno-wychowawczych – w przypadku aktualizacji podstawowej kwoty dotacji dokonywanej po dniu 30 września roku budżetowego.

Art. 43 – wyrównanie dotacji
4. Jeżeli wysokość dotacji, o której mowa w art. 15-21, art. 25 ust. 1-4 i 8, art. 26 ust. 1, 2 i 8, art. 28-30, art. 31 ust. 1, art. 40 i art. 41, uległa zmianie, suma kolejnych przekazywanych części dotacji odpowiednio na dziecko objęte wczesnym wspomaganiem rozwoju, ucznia, wychowanka, uczestnika zajęć rewalidacyjno-wychowawczych lub słuchacza kwalifikacyjnego kursu zawodowego, począwszy od pierwszego dnia obowiązywania zaktualizowanej kwoty dotacji, stanowi różnicę pomiędzy wysokością dotacji, o której mowa odpowiednio w art. 15-21, art. 25 ust. 1-4 i 8, art. 26 ust. 1, 2 i 8, art. 28-30, art. 31 ust. 1, art. 40 i art. 41, według stanu na pierwszy dzień obowiązywania zaktualizowanej kwoty dotacji, a sumą części dotacji przekazanych odpowiednio na dziecko objęte wczesnym wspomaganiem rozwoju, ucznia, wychowanka, uczestnika zajęć rewalidacyjno-wychowawczych lub słuchacza kwalifikacyjnego kursu zawodowego od początku roku budżetowego do dnia poprzedzającego pierwszy dzień obowiązywania zaktualizowanej kwoty dotacji.

Nowa kwota dotacji oświatowej obliczana na podstawie wypłaconych dotacji

Przy aktualizacji dotacji nowa kwota obliczana jest na podstawie całości dotacji już wypłaconej. Wynika to z tego, że dotacja oświatowa jest świadczeniem rocznym. Dlatego też niezależnie od tego, kiedy jest ona dokonywana, odnosi się do rocznej kwoty. Dlatego w przypadku aktualizacji zmianie podlega suma kolejnych, przekazywanych jednostkom oświatowym, kwot dotacji, począwszy od pierwszego dnia obowiązywania zaktualizowanych kwot dotacji. Jest to różnica między sumą zaktualizowanych kwot dotacji a sumą dotacji dotychczas przekazanych na dziecko, ucznia, dziecko objęte wczesnym wspomaganiem rozwoju…

5. W przypadku wyrównywania kwoty dotacji, o której mowa w art. 15-21, art. 25 ust. 1-4 i 8, art. 26 ust. 1, 2 i 8, art. 28-30, art. 31 ust. 1, art. 40 i art. 41, zgodnie z ust. 4, średnia arytmetyczna kolejnych przekazywanych części dotacji odpowiednio na dziecko objęte wczesnym wspomaganiem rozwoju, ucznia, wychowanka, uczestnika zajęć rewalidacyjno-wychowawczych lub słuchacza kwalifikacyjnego kursu zawodowego, począwszy od pierwszego dnia obowiązywania zaktualizowanej kwoty dotacji, może zwiększyć się maksymalnie o 50% albo zmniejszyć się maksymalnie o 25% średniej arytmetycznej części dotacji przekazanych odpowiednio na dziecko objęte wczesnym wspomaganiem rozwoju, ucznia, wychowanka, uczestnika zajęć rewalidacyjno-wychowawczych lub słuchacza kwalifikacyjnego kursu zawodowego od początku roku budżetowego do dnia poprzedzającego pierwszy dzień obowiązywania zaktualizowanej kwoty dotacji.

Maksymalna możliwa zmiana w kwocie zaktualizowanej dotacji oświatowej

Od 2018 roku w obowiązujących przepisach pojawiła się informacja dotycząca maksymalnych możliwych zmian w kwotach dotacji po aktualizacjach. Zaktualizowana kwota dotacji oświatowej może jednak zmniejszyć się jedynie o 25% lub wzrosnąć maksymalnie o 50%, w stosunku do średniej wysokości kwot dotacji przekazanych Państwu do czasu aktualizacji.

Przykładowe wyliczenie prawidłowości aktualizacji dotacji oświatowej

• Dotacja wypłacana w okresie styczeń — marzec: roczna kwota dotacji 10.800 PLN — czyli 900 PLN miesięcznie na dziecko
• Aktualizacja w marcu, roczna kwota dotacji ustalona na 10.560 PLN
• Do wypłaty w kwietniu i kolejnych miesiącach: 10.560 PLN – (900 PLN x 3 miesiące) = 10.560 – 2.700 = 7.860 PLN rocznie
• Czyli przez kolejne 9 miesięcy kwota dotacji będzie wynosiła 7.860 / 9 miesięcy – 873,33 PLN miesięcznie
• Aktualizacja w październiku, roczna kwota dotacji od listopada 9.600,00 PLN – 9.600,00 PLN – 2700 (styczeń – marzec) – 6.113,31 PLN (kwiecień – październik)
• Zostaje na listopad i grudzień do wypłaty 786,69 PLN
• Miesięcznie daje to kwotę 786,69 PLN / 2 miesiące – 393,35 PLN
• Średnia z okresu styczeń – październik to: 2700 (styczeń – marzec) + 6.113,31 PLN (kwiecień – październik) = 8.813,31 PLN
• Jednak dotacja może być obniżona jedynie o 25% średniej kwoty z wcześniejszych miesięcy: 8.813,31 PLN / 10 miesięcy = 881,33 PLN średnio miesięcznie.
• Minimalna kwota do wypłacenia w listopadzie i grudniu to: 25% z 881,33 PLN – 220,33 PLN, a więc 881,33 – 220,33 PLN = 661,00 PLN
• Maksymalna kwota w listopadzie i grudniu: 50% z 881,33 – 440,66 PLN, a więc 1.321,99 PLN

Sprawdzenie prawidłowości wypłacanej kwoty dotacji

Jeżeli potrzebujecie Państwo pomocy przy sprawdzeniu prawidłowości kwoty wypłacanej Państwu dotacji, służymy pomocą. Prosimy o kontakt, pod adresem lexed@lexedu.pl. W temacie maila prosimy wpisać: „sprawdzenie dotacji”.

Wyjaśnienie sądu dotyczące prawidłowości aktualizacji kwoty dotacji

Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku z dnia 17 marca 2021 r. I SA/Bk 56/21

• Analiza przepisów art. 43 ust. 4 i 5 u.f.z.o. prowadzi do wniosku, że co do zasady organ, po dokonaniu aktualizacji, jeśli kwota dotacji ulegnie zmianie, zgodnie z art. 43 ust. 4, powinien tak ustalić wysokość przyznanych części dotacji, aby suma wszystkich części dotacji wynosiła tyle, ile wynosi ostateczna kwota dotacji. Przyjmuje się, że należy więc od aktualnej wysokości dotacji odjąć sumę części dotacji przekazanej na dziecko do miesiąca aktualizacji włącznie. Tak uzyskaną różnicę należy wypłacić w pozostałych do końca roku budżetowego częściach dotacji. Z matematycznego punktu widzenia postępowanie takie powinno zapewnić, że w całym roku budżetowym zostanie wypłacona (w 12 częściach) ostateczna kwota dotacji dla dziecka. Problem powstaje w sytuacji, gdy wysokość dotacji przysługującej za cały rok jest niższa od sumy dotacji przekazanej do października danego roku.

• Przepis ograniczający znaczny spadek lub wzrost wysokości dotacji w ciągu następującej w wyniku aktualizacji wprowadzono od 2018 r. Został on wprowadzony ze względu na potrzebę ochrony stabilności finansowej dotowanych jednostek. Ustawodawca dostrzegł problem tego, że niekiedy spadek kwoty dotacji (która jest roczna) po aktualizacji październikowej powodował, że dwie ostatnie części dotacji (za listopad i grudzień) ulegały wyzerowaniu. Mając na uwadze potrzebę zapewnienia stabilności finansowej dotowanych jednostek (które nie muszą mieć świadomości nadchodzącej zmiany), wprowadzono przepis, stanowiący, że średnia arytmetyczna części dotacji wypłacanych po miesiącu aktualizacji nie może być niższa niż 75% średniej arytmetycznej części dotacji wypłacanych do miesiąca aktualizacji włącznie oraz jednocześnie średnia arytmetyczna części dotacji wypłacanych po miesiącu aktualizacji nie może być wyższa niż 150% średniej arytmetycznej części dotacji wypłacanych do miesiąca aktualizacji włącznie (zob. M. Pilich (red.) Finansowanie zadań oświatowych. Komentarz, opubl. w Lex/el 2020, komentarz do art. 43 u.f.z.o.).

Odcinki komentarza do ustawy o finansowaniu zadań oświatowych:

• Odcinek 1: “Artykuł 35. Wydatki bieżące w przedszkolu, szkole. Wydatkowanie dotacji”
• Odcinek 2: “Artykuł 35. Wynagrodzenia w placówkach oświatowych. Limity wynagrodzeń” 
• Odcinek 3: “Artykuł 35. Kształcenie specjalne. Warunki i zasady”
• Odcinek 4: „Artykuł 35. Kształcenie specjalne w szkole. Zasady i przepisy prawne”.
• Odcinek 5: „Artykuł 33. Warunki otrzymania dotacji oświatowej”.
• Odcinek 6: „Artykuły 43 i 44. Aktualizacja kwoty dotacji oświatowej. Zasady, obliczanie
• Odcinek 7: „Artykuł 34 – terminy i zasady wypłaty dotacji oświatowych”

Zapraszamy na nasz fanpage, kanał na YouTube i profil na instagramie