Dotacje celowe dla żłobków — nieuprawnione zapisy w gminnych uchwałach

Nieprawidłowości w uchwałach żłobkowych na przykładzie uchwały katowickiej
Nieprawidłowości w uchwałach żłobkowych na przykładzie uchwały katowickiej [ fot.shutterstock/akophotography ]

Nieuprawnione zapisy w gminnych uchwałach żłobkowych na przykładzie Uchwały Rady Miasta Katowice w sprawie określenia wysokości i zasad ustalania oraz rozliczania dotacji celowej dla podmiotów prowadzących żłobki na terenie miasta Katowice. O dotacjach żłobkowych opowiedziała mecenas Beata Patoleta.

W tym artykule:
Gminne uchwały żłobkowe — nadzór RIO
Nieprawidłowości w uchwale gminnej — zgłoszenie do RIO
Dotacje żłobkowe są fakultatywne
Katowice — dotacje tylko dla żłobków i klubów dziecięcych
Ustalenie górnej granicy opłat od rodziców w żłobkowej uchwale katowickiej
Przeliczanie dotacji żłobkowej na dni obecności dziecka
Rozliczenie wykorzystania dotacji w gestii prezydenta miasta?
Na co może być wydatkowana dotacja? Reguluje to ustawa!
Podmiot, który utworzył żłobek ustala zasady wnoszenia opłat
Rodzice są zobowiązani do ponoszenia opłat – art. 23 ustawy

NASZE  SZKOLENIA
– – – – – – – – – – – – – – –
Pogotowie dotacyjne 2024/25. Roczne rozliczenie dotacji. Zmiany w dotacjach 2025

Termin:
17 grudnia godz. 16.00
Zapisy: Pogotowie Dotacyjne. Zmiany w dotacjach. Roczne rozliczenie >>>
– – – – – – – – – – – – – – –


Gminne uchwały żłobkowe — nadzór RIO

Wszystkie uchwały rad gmin zgodnie z art. 11 ust. 1 pkt 4 ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych podlegają nadzorowi Regionalnej Izby Obrachunkowej. RIO może więc prowadzić postępowanie nadzorcze w stosunku do takich uchwał.

Nieprawidłowości w uchwale gminnej — zgłoszenie do RIO

Co to dla Państwa oznacza? Możliwość zwrócenia uwagi RIO na dostrzeżone przez Państwa nieprawidłowości na etapie uchwalania stosownej uchwały. Dotyczy to jednakowo uchwał potocznie nazywanych żłobkowymi, jak też np. uchwał dotyczących dotacji dla szkół, czy przedszkoli.

Aktualizacja dotacji oświatowych 2023. Kiedy nastąpi? Kiedy wypłata zaktualizowanej kwoty?

Dotacje żłobkowe są fakultatywne

Inaczej niż w przypadku jednostek oświatowych, dotacje dla osób sprawujących opiekę nad dziećmi do lat 3 nie są obligatoryjne, a fakultatywne. Oznacza to, że rady gmin mogą podjąć stosowne uchwały dla wsparcia, zachęcenia do prowadzenia tych form opieki, z korzyścią dla ogółu mieszkańców danej gminy. Jednak nie oznacza, że uchwały takie mogą być podejmowane z przekroczeniem przepisów ustawy.

Wskazać należy, że bezpośrednia i wyłączna delegacja do wydania badanej uchwały została sformułowana w art. 60 ust. 2 ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3.i tej delegacji organ uchwałodawczy — rada gminy musi bezwzględnie przestrzegać. Tymczasem w praktyce, co zobaczymy na przykładzie uchwały rady miasta w Katowice, w tym zakresie bywa różnie. Niestety takie podstawowe błędy znaleźć można w większości uchwał w Polsce.

Dotacje oświatowe. Terminy wypłaty dotacji dla szkoły i przedszkola niepublicznego

Katowice — dotacje tylko dla żłobków i klubów dziecięcych

Osoby fizyczne lub osoby prawne i jednostki organizacyjne, nieposiadające osobowości prawnej, prowadzące na terenie miasta Katowice żłobki i posiadające wpis do Rejestru żłobków i klubów dziecięcych, zwane dalej podmiotami, mogą ubiegać się o przyznanie dotacji celowej z budżetu Miasta Katowice, zwanej dalej dotacją. Uchwała ta pomija inne osoby prowadzące, na terenie miasta, opiekę nad dziećmi do lat trzech, co jest nieuprawnione. Zgodnie z art. 60 ust. 1 u.o.d. do podmiotów uprawnionych do otrzymania dotacji na dziecko objęte opieką należą nie tylko podmioty prowadzące żłobek, ale także podmioty prowadzące klub dziecięcy lub zatrudniające dziennych opiekunów oraz osoby, o których mowa w art. 36 ust. 1 pkt 1 u.o.d. Uchwała jest adresowana wyłącznie do podmiotów prowadzących na terenie miasta Katowice żłobki, co jest prawnie dopuszczalne jedynie przy założeniu, że nie istnieją na terenie miasta Katowice inne podmioty prowadzące klub dziecięcy lub zatrudniające dziennych opiekunów. W przypadku miasta Katowice wydaje się to nieprawdopodobne. Tym osobom również powinna przysługiwać dotacja!

Limit wynagrodzenia z dotacji oświatowych dla dyrektora, nauczyciela w 2023 – jak obliczyć i ile wynosi?

Ustalenie górnej granicy opłat od rodziców w żłobkowej uchwale katowickiej

Dotacji celowej udziela się pod warunkiem ustalenia przez podmiot prowadzący żłobek opłaty za pobyt dziecka, pobieranej od rodziców lub opiekunów prawnych, w wysokości nieprzekraczającej 300,00 zł miesięcznie. Takie ograniczanie co do wysokości opłat jest nieuprawnione, wkracza bowiem w kompetencje osób prowadzących placówki.

Za WSA w Lublinie w sprawie III SA/LU 222/22 :
Zatem trzeba zgodzić się z argumentami skargi, że chociaż samo przyznanie dotacji z art. 60 ust. 1 ustawy ma charakter fakultatywny, to skoro Rada Miasta … zdecydowała się na przyznanie dotacji celowej, nie jest możliwe ograniczenie prawa do otrzymania dotacji. Takim nieprzewidzianym ustawowo ograniczeniem jest oznaczenie terminu, w jakim musi być złożony wniosek o przyznanie dotacji, a także warunek, że dotację otrzymają podmioty, które pobierają od rodzica (opiekuna prawnego) opłatę za pobyt dziecka w żłobku w kwocie nieprzekraczającej 500 zł miesięcznie.

Nieuprawnione jest wobec tego uzależnianie wypłaty dotacji, od wysokości czesnego pobieranego od rodziców. Podobnie jest też w kwestii terminu złożenia wniosku. Taki wniosek może być bowiem złożony w każdej chwili i w tym zakresie orzecznictwo wydaje się jednolite.

Przeliczanie dotacji żłobkowej na dni obecności dziecka

W katowickiej uchwale zastrzeżono również przeliczanie dotacji na dni obecności. To również nie jest uprawnione, nie można bowiem uzależniać wypłaty miesięcznej dotacji od obecności dziecka w żłobku!

Rozliczenie wykorzystania dotacji w gestii prezydenta miasta?

„Wzór rozliczenia wykorzystania dotacji oraz dokumenty, które należy dołączyć do przedmiotowego rozliczenia określi Prezydent Miasta Katowice w zarządzeniu wykonawczym do niniejszej uchwały”. Niedopuszczalne jest przenoszenie kompetencji, do uregulowania zasad rozliczenia dotacji, na organ wykonawczy gminy. Kwestie dotyczące rozliczenia dotacji winny być określone przez radę miasta, bo to organ uchwałodawczy otrzymał taką delegacje i nie może przenosić jej na organ wykonawczy!

Dotacje na inwestycje i remonty w szkołach i przedszkolach 2023. Kto może składać wnioski i jak to zrobić?

Na co może być wydatkowana dotacja? Reguluje to ustawa!

Kolejny zapis z katowickiej uchwały żłobkowej:
„§ 10. 1. Rozliczeniu wykorzystanej dotacji podlegają wydatki związane z bieżącą realizacją zadania w tym: wynagrodzenia osobowe, opłaty stałe tj. czynsz, media i inne oraz wszelkie wydatki niezbędne do bieżącego prowadzenia żłobka, z wyjątkiem wydatków poniesionych na zakup i przygotowanie wyżywienia”.

Kwestie, na co może być wydatkowana dotacja celowa, regulują przepisy ustawy o finansach publicznych. Ustawodawca w treści art. 60 ustawy o opiece nad dziećmi do lat 3 nie przeniósł kompetencji do ustalania powyższego odmiennie w uchwałach rady miasta. W tym zakresie Rada Miasta, w mojej ocenia, również działa z przekroczeniem ustawowej delegacji.

Podmiot, który utworzył żłobek ustala zasady wnoszenia opłat

Podobnie jest z samodzielnością decydowania o opłatach. W ustawie o opiece nad dziećmi do lat 3 czytamy: art. 11 ust. 2 pkt 4 wskazuje, że podmiot, który utworzył żłobek, ustala zasady wnoszenia opłat. Zatem organ dotujący nie jest uprawniony do podejmowania tychże decyzji za podmiot, który utworzył żłobek.

Rodzice są zobowiązani do ponoszenia opłat – art. 23 ustawy

Art. 23. Rodzice są zobowiązani do ponoszenia opłat za pobyt oraz wyżywienie
dzieci w żłobku lub klubie dziecięcym
Niedopuszczalny jest więc zapis uchwały wskazujący, że „3. Podmiot prowadzący żłobek nie może pobierać od rodziców lub opiekunów prawnych dodatkowych środków finansowych poza środkami przeznaczonymi na wyżywienie”.

Jak Państwo widzicie, większa część zapisów katowickiej uchwały żłobkowej, wydaje się, wydana z przekroczeniem upoważnienia wyrażonego w ustawie. Warto zwracać na to uwagę!

Zapraszamy na nasz fanpage, kanał na YouTubeprofil na instagramie