Audyt a kontrola. Ustawa nie przewiduje audytu w niesamorządowych jednostkach oświatowych!

Audyt w niesamorządowych jednostkach oświatowych jest niezgodny z prawem
Audyt w niesamorządowych jednostkach oświatowych jest niezgodny z prawem

Często spotykam się z informacjami o zamiarze prowadzenia w szkołach lub przedszkolach audytu. Określanego zazwyczaj mianem – audytu wewnętrznego. Jest to praktyka sprzeczna z prawem! Ustawa nie zezwala bowiem jednostkom samorządu terytorialnego na audyt w niesamorządowych jednostkach oświatowych!

Dzień Matki w przedszkolu, szkole. Organizacja zgodnie z obostrzeniami

NASZE  SZKOLENIA
– – – – – – – – – – – – – – –
Efektywne wydatkowanie i prawidłowe rozliczanie dotacji oświatowych
18.04.2024 godzina 16.00
Bezpieczne i efektywne zarządzanie środkami z dotacji oświatowych
Zapisy: Wydatkowanie i rozliczanie dotacji oświatowej >>>
– – – – – – – – – – – – – – –
Standardy ochrony małoletnich w jednostkach oświatowych 2024. Wzór dokumentu
[Dostęp do nagrania szkolenia]

Zapisy: Standardy ochrony małoletnich >>>
– – – – – – – – – – – – – – –

Szkoły i przedszkola niesamorządowe nie podlegają audytowi

Szkoły i przedszkola nie samorządowe, prowadzone przez osoby prawne i fizyczne, otrzymują dotację z budżetu jednostek samorządu terytorialnego. Takie jednostki oświatowe wpisane są do rejestru placówek niepublicznych, lub działają na podstawie decyzji administracyjnych. Nie podlegają one audytowi wewnętrznemu. Nie są bowiem wewnętrzną jednostką gminy czy powiatu.

Kontrola dotacji oświatowej. Prawo do korekty rozliczenia dotacji

Różnica między kontrolą i audytem

Jeśli informację taką otrzymuję od Państwa po zawiadomieniu o zamiarze prowadzenia audytu, do zaniechania audytu wystarczaja składane w Państwa imieniu wyjaśnienie. Często niestety zgłaszacie się Państwo do kancelarii, już po przeprowadzonym audycie. Różnica między audytem, a kontrolą polega na innym zakresie oceny. W przypadku audytu jest to między innymi na ogólna ocena działalności. Dotyczy też np. ceny zapłaty za poszczególne usługi, oceny zasadności, czy celowości dokonania wydatku. W jego zakres wchodzi nawet ocena zasadności zatrudnienia na danym stanowisku konkretnie określonej osoby lub podstawy do wypłacenia premii. Wszelkie te okoliczności nie podlegają natomiast ocenie w toku kontroli, prowadzonej w oparciu o normy prawa oświatowego.

Zwrot niedopłaconej dotacji nie podlega rozliczeniu

Gdzie może być przeprowadzony audyt?

Zwracam zatem uwagę, ze zgodnie z art. 274 ust. 1-5 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 roku o finansach publicznych (Dz. U. z 2019 r., poz. 869 z zm.):
„1. Audyt wewnętrzny prowadzi się w:

  • Kancelarii Prezesa Rady Ministrów;
  • ministerstwach;
  • urzędach wojewódzkich;
  • izbach administracji skarbowej;
  • Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych, w tym w zarządzanych przez niego funduszach;
  • Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, w tym w funduszach zarządzanych przez Prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego;
    Narodowym Funduszu Zdrowia;
  • Krajowym Zasobie Nieruchomości, o którym mowa w ustawie z dnia 20 lipca 2017 r. o Krajowym Zasobie Nieruchomości (Dz.U. z 2018 r. poz. 2363).

Jak założyć przedszkole, szkołę lub inną jednostkę oświatową? O czym pamiętać?

2. Audyt wewnętrzny prowadzi się także w:

  • państwowych jednostkach budżetowych, jeżeli kwota ujętych w planie finansowym jednostki budżetowej dochodów lub kwota wydatków przekroczyła wysokość 40 000 tys. zł;
  • uczelniach publicznych, jeżeli kwota ujętych w planie rzeczowo-finansowym przychodów lub kosztów przekroczyła wysokość 40 000 tys. zł;
  • samodzielnych publicznych zakładach opieki zdrowotnej, które nie zostały utworzone przez jednostki samorządu terytorialnego, jeżeli kwota ujętych w planie finansowym przychodów lub kosztów przekroczyła wysokość 40 000 tys. zł;
  • agencjach wykonawczych, jeżeli kwota ujętych w planie finansowym przychodów lub kosztów przekroczyła wysokość 40 000 tys. zł;
  • państwowych funduszach celowych, jeżeli kwota ujętych w planie finansowym przychodów lub kosztów przekroczyła wysokość 40 000 tys. zł.

3. Audyt wewnętrzny prowadzi się w jednostkach samorządu terytorialnego, jeżeli ujęta
w uchwale budżetowej jednostki samorządu terytorialnego kwota dochodów i przychodów lub kwota wydatków i rozchodów przekroczyła wysokość 40 000 tys. zł.
4. Audyt wewnętrzny prowadzi się również w jednostkach sektora finansów publicznych, których kierownicy podejmą decyzję o prowadzeniu audytu wewnętrznego.
5. Audyt wewnętrzny prowadzi się również w jednostkach w dziale wskazanych przez właściwego ministra kierującego działem. Wskazując jednostkę zobowiązaną minister określa termin rozpoczęcia prowadzenia audytu wewnętrznego.”

Zmiana organu uprawnionego do kontroli dotacji. Wniosek do MEiN

Jednostki niesamorządowe wyłączone z audytu

W świetle powyższych przepisów, nie jest możliwe przeprowadzenie audytu wewnętrznego przez Gminę czy Powiat, w niepublicznych szkołach, przedszkolach i innych jednostkach oświatowych. Dotyczy to także jednostek publicznych, które prowadzone są przez osobę inną niż samorząd. Jednostki te nie spełniają bowiem zakresu podmiotowego wskazanego art. 274 ust. 1-5 ustawy o finansach publicznych.

Obowiązek dowozu dzieci do szkoły i przedszkola. Liczy się nie tylko odległość

W przedszkolu i szkole możliwa jest jedynie kontrola

Jedyną możliwością sprawdzenia poprawności wydatkowania dotacji otrzymanej przez takie jednostki, czy to z budżetu gminy czy powiatu, na podstawie ustawy z dnia 27 października 2017 roku o finansowaniu zadań oświatowych (Dz. U. z 20120 r., poz. 17 z późn. zm.) jest przeprowadzenie kontroli u beneficjenta dotacji. Kontrola powinna być też przeprowadzona nie przez podmiot zewnętrzny, a przez upoważnionych pracowników organu dotującego.

Dotacja oświatowa dla przedszkola w wakacje

Podstawa i zakres kontroli w szkole lub przedszkolu

Podstawę i zakres przeprowadzonej kontroli określa art. 36 ust. 1 i 2 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych zgodnie z którym:
„1. Organ dotujący, o którym mowa w art. 15-21, art. 25, art. 26, art. 28-31a i art. 32, może kontrolować prawidłowość pobrania i wykorzystania dotacji udzielonych zgodnie z art. 15-21, art. 25, art. 26, art. 28-31a i art. 32.
2. Osoby upoważnione do przeprowadzenia kontroli mają prawo wstępu do przedszkoli, innych form wychowania przedszkolnego, szkół i placówek oraz wglądu do prowadzonej przez nie dokumentacji organizacyjnej, finansowej i dokumentacji przebiegu nauczania w związku
z przekazaną dotacją, a w przypadku szkół, o których mowa w art. 26 ust. 2 – także do wglądu do list obecności, o których mowa w art. 26 ust. 3, oraz ich weryfikacji.”

Powierzchnia sal w przedszkolu. Czy regulują ją normy prawne?

Tryb przeprowadzenia kontroli

Tryb przeprowadzania kontroli został także, na podstawie art. 38 ust. 1 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych, określony treścią uchwały w sprawie trybu udzielania i rozliczania dotacji udzielanych publicznym i niepublicznym przedszkolom, innym formom wychowania przedszkolnego, szkołom w tym szkołom podstawowym, w których zorganizowano oddział przedszkolny i placówkom oraz trybu kontroli prawidłowości pobrania i wykorzystania tych dotacji oraz terminu i sposobu rozliczenia ich wykorzystania.

Warto zwracać uwagę na terminy kontroli

Wyjaśniam również, że stosownie do art. 36 ust. 3 ustawy o finansowaniu zadań oświatowych Przedszkole, inna forma wychowania przedszkolnego, szkoła i placówka udostępnia dokumentację, o której mowa w ust. 2, w terminie 14 dni od dnia zwrócenia się przez osobę upoważnioną do przeprowadzenia kontroli o udostępnienie tej dokumentacji. Zwracam uwagę również na terminy prowadzenia kontroli. Bywają one często sprzeczne z normą ustawową. Może to naturalnie wynikać z faktu, wprowadzenia tego jako swoistej nowości.

Zapraszamy na fanpage Kancelarii Adwokackiej Adwokat Beata Patoleta